Posted in Մաթեմատիկա

ՏՆԱՅԻՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ ՀԱՆՐԱՀԱՇՎԻՑ

1. Լուծել անհավասարումը

ա) 9-x < 16/6x + 2

բ) 2x/2 – 1 < 32x – 4

գ) 102x – 5 > 5x – 2 * 8x – 8/3

102x/25 * 583 > 5x/52 * 8x/3<88

22x * 52x/25 * 53 > 5x * 23x/283

(5/2)x > (5/2)3

x > 3

x- (3, + oo)

դ) 152x – 1 < 27x – 1 * 5x + 1

152x/15 < 27x/27 * 5x * 5

152x < (27 * 5)x * 5/279 * 15

152x < 32x * 15x * 25/32

5x * 3x < 32x * 52/32

5x * 32 < 3x * 52

5x/3x < 52/32

x < 2

x- (-oo, 2)

2. Լուծել անհավասարումը

ա) 9 * 32x – 82 * 3x + 9 > 0

Նշանակենք 3x = a

9a2 – 82a + 9 > 0

D = b– 4ac = 6724 – 324 = 6400

x1,2 = -b + <D/2a

x1 = 82 + 80/18 = 9

x2 = 82 – 80/18 = 1/9

x- (-oo, 1/9] U [9, + oo)

բ) 4 * 4x – 65 * 2x + 16 < 0

գ) 31 – 2x – 82 * 3-x – 1 + 3 > 0

դ) 5-x – 3 + 5 * (0,2)x – 4 < 26

Posted in Մաթեմատիկա

Տնային աշխատանք հանրահաշվից 

1. Գտնել ֆունկցիայի որոշման տիրույթը

ա) f (x) = 1/sinx

a = (pR, p + pR)

a – Z

բ) f (x) = 1/1 – sinx

x – (p/2 + 2pR, 5p/2 + 2pR)

գ) f (x) = 2/cosx

a – (p/2 + pK, p/2 + 2)

դ) f (x) = 1/cosx – 1

x – (p/2 + 3p/2)

ե) f (x) = 7/sinx + 1

զ) f (x) = – 5/cosx + 1

2. Դասավորել աճման կարգով

ա) sin150, sin(-150), sin750

sin(-150), sin150, sin750

բ) cos220, cos750, cos1450

cos750, cos220, cos1450

գ) cos (- p/12), cos (- p/9), cos 7p/5

cos 7p/5, cos (- p/13), cos (- p/9)

դ) sin5p/3, sin4p/3, sinp/5

sinp/5, sin4p/3, sin5p/3

3. Դասավորել աճման կարգով

ա) sin(-1), sin1, sin2

sin1, sin(-1), sin2

բ) cos2, cos3, cos1

cos1, cos2, cos3

գ) cos3,5, cos6, cos5

cos3,5, cos5, cos6

դ) sin2, sin4, sin2,5

sin2, sin2,5, sin4

Posted in Մաթեմատիկա

Բանկային համակարգ. հարցեր

Այսօր մենք մաթեմատիկայի և տնտեսագիտության դասավանդող ընկեր Ելենայի հետ քննարկում էինք բանկային համակարգը: Մենք խոսեցինք Հայաստանում գործող բոլոր բանկերի, բանկային համակարգերի  մասին, ծանոթացանք դրանց ստեղծման պատմությանը: Խոսեցինք վարկերի ու ավանդների, դրանց տեսակների մասին: Բոլորով թվարկեցինք Հայաստանի բոլոր բանկերը, և հասկացանք, թե իրականում քանի հատ են դրանք: Շատ հետաքրքիր դաս անցկացրեցինք: Այն շատ հետաքրքիր էր այդ թեման: Այս դասի, թեմայի շնորհիվ հավելյար գիտելիքներ ստացա բանկերիմասին:

Posted in Մաթեմատիկա

Սեպտեմբեր- դեկտեմբեր ամիսների ամփոփում. մաթեմատիկա Dec 21 Ձեզ եմ ուզում ներկայացնել սեպտեմբեր- դեկտեմբեր ամիսների մաթեմատիկայի իմ հաշվետվությունը ՝ Սեպտեմբեր ՝ Տնային աշխատանք հանրահաշվից 03.09.2020, Տնային աշխատանք հանրահաշվից 23.09.2020, Տնային աշխատանք հանրահաշվից 29.09.2020 Հոկտեմբեր ՝ Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 07.10.2020, Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 12.10.2020, Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 14.10.2020, Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 19.10.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 21.10.2020, Երկրաչափության բանաձևերը, Հիմնական եռանկյունաչափական նույնությունների բանաձևերը, Բերման բանաձևերը Նոյեմբեր ՝ Երկրաչափական բանաձևերը, Կրկնակի անկյան սինուսի, կոսինուսի, տանգեսի ու կոտանգեսի բանաձևերը, Աստիճանի իջեցման բանաձևերը, Կես անկյան բանաձևերը, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 06.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 09.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 11.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 16.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 17.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 18.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 20.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 23.11.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 25.11.2020, Եռանկյունաչափական արտահայտությունների նույնական ձևափոխությունները, Ֆունկցիաների գումարի, տարբերության, արտադրյալի և քանորդի բանաձևերը, Ֆունկցիաների համադրույթը, Եռանկյունաչափական ֆունկցիաների գումարի բանաձևերը Դեկտեմբեր ՝ Ֆունկցիաների համադրույթը, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 07.12.2020, Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 08.12.2020 Նախագծեր ՝ ,,Մաթեմատիկան մեր շուրջը,, նախագիծ Ամենահայտնի բանկային կողոպուտները ՀՍԽՀ պետական բանկի կողոպուտի մասին ,,ՀՀ ֆինանսական համակարգը,, նախագիծ 21- րդ դարում իրականացվող վաճառքի մեխանիզմները ,,Վաճառքի մեխանիզմները,, նախագիծ Վաճառքի կազմակերպումը

Սեպտեմբեր ՝

Տնային աշխատանք հանրահաշվից 03.09.2020Տնային աշխատանք հանրահաշվից 23.09.2020Տնային աշխատանք հանրահաշվից 29.09.2020

Հոկտեմբեր ՝

Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 07.10.2020Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 12.10.2020Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 14.10.2020Տնային աշխատանք երկրաչափությունից 19.10.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 21.10.2020Երկրաչափության բանաձևերըՀիմնական եռանկյունաչափական նույնությունների բանաձևերըԲերման բանաձևերը

Նոյեմբեր ՝

Երկրաչափական բանաձևերըԿրկնակի անկյան սինուսի, կոսինուսի, տանգեսի ու կոտանգեսի բանաձևերըԱստիճանի իջեցման բանաձևերըԿես անկյան բանաձևերըԱռցանց ուսուցում երկրաչափությունից 06.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 09.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 11.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 16.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 17.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 18.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 20.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 23.11.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 25.11.2020Եռանկյունաչափական արտահայտությունների նույնական ձևափոխություններըՖունկցիաների գումարի, տարբերության, արտադրյալի և քանորդի բանաձևերըՖունկցիաների համադրույթըԵռանկյունաչափական ֆունկցիաների գումարի բանաձևերը

Դեկտեմբեր ՝

Ֆունկցիաների համադրույթըԱռցանց ուսուցում երկրաչափությունից 07.12.2020Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից 08.12.2020

Նախագծեր ՝

,,Մաթեմատիկան մեր շուրջը,, նախագիծ

Ամենահայտնի բանկային կողոպուտները

ՀՍԽՀ պետական բանկի կողոպուտի մասին

,,ՀՀ ֆինանսական համակարգը,, նախագիծ

21- րդ դարում իրականացվող վաճառքի մեխանիզմները

,,Վաճառքի մեխանիզմները,, նախագիծ

Վաճառքի կազմակերպումը

Posted in Մաթեմատիկա

Առցանց ուսուցում երկրաչափությունից

1. Ապացուցել նույնությունը

ա) sina + cosa/cos3a = 1 + tga + tg2a + tg3a

sina * (cosa + cos3a) * tg6a3

tg6a3 = tg6a3

Ապացուցված է

բ) (tg2a – 2tga) * (ctga – tga) = 2tg2a

(2tga/1 – tg2a – 2tga) * (1/tga – tga) = 2tg2a

2tga * 1 – 1 + tg2/1 – tg2 * 1 – tg2a/tga = 2tg2a

2tga * tga = 2tg2a

2tg2a = 2tg2a

Ապացուցված է

2. Ապացուցել հավասարությունը

ա) sin4p/8 + cos4p/8 = 3/4

sin * cos * (p/8 + p/8) = 3/4

sin * (p/8 + p/8)/sin * (p/8 – p/8) + cos * (p/8 + p/8)/cos * (p/8 – p/8)

Ապացուցված է

բ) sin4p/12 + cos4p/12 = 7/8

sin * cos * (p/12 + p/12) = 7/8

sin * (p/12 + p/12)/sin * (p/12 – p/12) + cos * (p/12 + p/12)/cos * (p/12 – p/12)

Ապացուցված է

գ) sin2100 + sin2500 + sin2700 = 1,5

(sin2100 + sin2700) + sin2500 = 1,5

sina + sinb = 2sin * (a + b/2)

2sin * (10 + 50/2) * sin2500

2sin * (60/2) * sin2500

Ապացուցված է

դ) cos2500 + cos2700 – cos2800 = 0,5

(cos2500 + cos2800) + cos2700 = 0,5

sina + sinb = 2sin * (a + b/2)

2sin * (50 + 80/2) * cos2700

2sin * (130/2) * cos2700

Ապացուցված է

Posted in Մաթեմատիկա

Առաջադրանքներ

217

ա) sin(2a)/(sina)=(2sinacosa)/(sina)=2cosa

բ) (2sinacosa)/(2cos²a)=(sina)/(cosa)

գ) (sin2a)/(ctga)+(sin2a)/(tga)=sin2atga+(sin2acosa)/(sina)=2sinasina+2cosacosa=2(sin²a+cos²a)=2

դ) cos2a-sin²a=cos²a-sin²a-cos²a=-sin²a

ե) sin²a+cos2a=sin²a+cos²a-sin²a=cos²a

զ) sina²-cos²a=-(cos²a-sin²a)=-cos2a

218

ա) 2sin((π)/(12))cos((π)/(12))=sin((π)/(6))=(1)/(2)

բ) cos²(15°)-sin²(15°)=cos(30°)=(√3)/(2)

գ) 4sin(105°)cos(105°)=2sin(210°)=2(-(1)/(2))=-1

դ) 2(sin²(π)/(8)-cos²(π)/(8))²=2cos²(π)/(4)=2(1)/(2)=1

219

ա) (2tg(15°))/(1-tg²(15°))=tg(30°)=(√3)/(3)

բ) —

գ) (ctg²(3π)/(8)-1)/(2ctg(3π)/(8))=ctg(2*(3π)/(8))=ctg(3π)/(4)=-1

դ) (4tg(π)/(8))/(1-tg²(π)/(8))=2tg(π)/(4)=2

Posted in Մաթեմատիկա

Քանի՞ ռադիան է ՝

ա) 900– ը

 

p/2 = 180/2 = 900

 

բ) 600– ը

 

p/3 = 180/3 = 600

 

գ) 3000– ը

 

դ) 100– ը

 

p/18 = 180/18 = 100

 

ե) 450– ը

 

p/4 = 180/4 = 450

 

զ) 720– ը

 

է) 2160– ը

 

ը) -7200– ը

 

թ) 12000– ը

 

Քանի՞ աստիճան է ՝

ա) 2p ռադը

 

p/2 = 180/2 = 900

 

բ) –p ռադը

 

գ) p/5 ռադը

 

p/5 = 180/5 = 360

 

դ) 3p/5 ռադը

 

3p/5 = 3 * 180/5 = 540/5 = 1080

 

ե) – 7p/12 ռադը

 

– 7p/12 = – 7 * 180/12 = – 1260/12 = -1050

 

զ) – p/36 ռադը

 

– p/36 = – 180/36 = -50

 

է) 12,5p ռադը

 

12,5 * p = 12,5 * 180 = 22500

 

ը) -6,25p ռադը

 

-6,25 * p = -6,25 * 180 = -1125

Posted in Մաթեմատիկա

Բնական թվեր

Բնական թվեր թվեր, որոնք օգտագործվում են առարկաներ հաշվելու համար (օրինակ ՝ 1, 2, 3, 4,…: Աճման կարգով բոլոր բնական թվերի հաջորդականությունը կոչվում է բնական շարք :

Բնական թվերի բազմությունն անվերջ է, քանի որ ցանկացած բնական   թվի համար կա ավելի մեծ թիվ։ Բացասական և ոչ ամբողջ թվերը բնական չեն համարվում:

Բնական թվերի սահմանման երկու մոտեցում կա.

  • Թվեր, որոնք ծագում են օբյեկտները համարակալելիս. առաջիներկրորդերրորդչորրորդհինգերորդ …;
  • Առարկաների քանակը ցույց տվող թվեր․ 0 առարկա1 առարկա2 առարկա3 առարկա, 4 առարկա5 առարկա

Առաջին դեպքում բնական թվերի շարքը սկսվում է մեկից, երկրորդում՝ զրոյից։ Չկա հստակ կարծիք, թե որ մոտեցումն է ճիշտ (այսինքն ՝ զրոն բնական թիվ է, թե ոչ): Ռուսական աղբյուրների ճնշող մեծամասնությունը ավանդաբար որդեգրել է առաջին մոտեցումը [3]։ Երկրորդ մոտեցումը, օրինակ, կիրառվում է Նիկոլա Բորբակիի աշխատություններում։

Բոլոր բնական համարների բազմությունը սովորաբար նշվում է {\displaystyle \mathbb {N} } նշանով։  (1992) և  (2009) միջազգային ստանդարտները սահմանում են հետևյալ խորհրդանիշները [4] ․

  • {\displaystyle \mathbb  – բնական թվեր, ներառյալ զրո: {\displaystyle \{0,1,2,3,4\do – բնական թվեր առանց զրոյի. {1,2,3,4}

Ռուսական աղբյուրներում այս ստանդարտը դեռևս չեն պահպանվում, դրանցում –ով նշում է բնական թվերը առանց զրոյի, իսկ բնական թվերը ներառյալ զրոն նշվում են  {N} _{0},\mathbb {Z} _{+},{Z} և այլն։ [3]

Գործողություններ բնական թվերով

Փակ գործողություններին (գործողություններ, որոնց արդյունքը նույնպես պատկանում է բնական թվերի բազմությանը) պատկանում են հետևյալ գործողությունները․

  • գումարում ՝ գումարելի + գումարելի = գումար;
  • բազմապատկում . արտադրիչ × արտադրիչ = արտադրյալ;
  • աստիճան բարձրցում . , որտեղ –ն հիմքն է, –ն՝ ցուցիչը: Եթե –ն և  –ն բնական թվեր են, ապա արդյունքը նույնպես կլինի բնական թիվ:

Հավելյալ դիտարկվում են ևս երկու գործողություններ (պաշտոնապես չեն համարվում գործողություններ բնական թվերի հետ, քանի որ չեն կարող կատարվել բոլոր թվային զույգերի հետ)։

  • հանում . նվազելի – հանելի = տարբերություն: Այս դեպքում նվազելին պետք է լինի ավելի մեծ, քան հանելին (կամ հավասար լինի դրան, եթե զրոն համարվում է բնական թիվ);
  • բաժանում մնացորդով . բաժանելի / բաժանարար = (քանորդ, մնացորդ):–ն –ի վրա բաժանումից ստացված քանորդն ու {\displaystyle r} մնացորդը սահմանվում են հետևյալ կերպ., երբ {\displaystyle 0\leqslant r<b} … Պետք է հաշվի առնել, վերջին պայմանի հետևանքով արգելվում է զրոյի վրա բաժանումը, քանի որ հակառակ դեպքում կարող է ներկայացվել որպես {\displaystyle a=p\cdot 0+a}, այսինքն ՝ ցանկացած թիվ կարող է համարվել քանորդ, իսկ–ն մնացորդ։

Պետք է նշել, որ հիմնական գործողություններն են գումարումը և բազմապատկ

Տեղափոխական օրենք

  • Հիմնական հատկությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

    Տեղափոխական օրենք

    • Գումարելիների տեղափոխումից գումարը չի փոխվում․
    • Արտադրիչների տեղափոխումից արտադրյալը չի փոխվում․

    Զուգորդական օրենք

    • Մի քանի թիվ գումարելիս կարելի է ընտրել ավելի հարմար հերթականություն․
    • Մի քանի թիվ բազմապատկելիս կարելի է ընտրել ավելի հարմար հերթականություն․

    Բաշխական օրենք

    • Գումարը թվով բազմապատկելու համար կարելի է այդ թվով բազմապատկել յուրաքանչյուր գումարելին և ստացված արտադրյալները գումարել․